کاربران زیادی طی ماه‌های اخیر مدعی شده‌اند حجم اینترنت‌شان زودتر از حد انتظار به‌اتمام می‌رسد؛ حقیقت چیست؟ چرا حجم اینترنت زود تمام می‌شود؟
دنیاگیری ویروس کرونا با ایجاد چالش‌های فراوان همراه بود و این چالش‌ها هنوز تداوم دارند. یکی از مهم‌ترین چالش‌ها این بود که دفاتر کاری تعطیل شد و افراد زیادی مجبور شدند به دورکاری روی بیاورند. قرنطینه باعث شد تا بسیاری برای سرگرم شدن سراغ اینترنت بروند و بیشتر از قبل وقت خود را در شبکه‌های اجتماعی و وب‌سایت‌های خبری سپری کنند. بررسی‌ها نشان می‌دهد طی ماه‌های گذشته میزان استفاده از اینترنت در سطح جهان به‌شدت بالا رفته که اتفاقی کاملا طبیعی است. بر اساس برآوردهای انجام‌شده، تغییراتی محسوس در الگوی مصرف رخ داده و به‌طور کلی امروزه کاربران اینترنت بیشتری مصرف می‌کنند.
با افزایش میزان استفاده از اینترنت طی ماه‌های اخیر، شاهد این موضوع هستیم که کاربران خبر از مشکلات و چالش‌هایی می‌دهند که البته پیش از این نیز مواردی مشابه آن را دیده بودیم. موضوعی که اخیرا در شبکه‌های اجتماعی به‌دفعات مطرح شده، این است که کاربران می‌گویند حجم اینترنت‌شان زود تمام می‌شود و تئوری‌های مختلفی نیز در این رابطه مطرح می‌شود، اما حقیقت چیست؟
شبکه‌های اجتماعی، سرویس‌های استریم ویدئو و نرم‌افزارهای تغییر IP
یکی از محبوب‌ترین راه‌ها برای سرگرم‌شدن، حضور در شبکه‌های اجتماعی نظیر اینستاگرام و تیک‌تاک است. ایرانی‌ها حضور پررنگی در این دو شبکه‌ی اجتماعی دارند و هردوی آن‌ها بستری برای نمایش محتوای ویدئویی هستند. قطعا اکثر کاربران بدون اینکه خودشان آگاه باشند، بیشتر از قبل ویدئو تماشا می‌کنند.
محتوای ویدئویی نسبت‌به محتوای متنی و محتوایی که دارای عکس هستند، حجم بیشتری از اینترنت مصرف می‌کنند. به‌علاوه طی ماه‌ها و سال‌های اخیر، فعالان حوزه‌ی محتوای ویدئویی به استفاده از تجهیزات حرفه‌ای‌تر روی آورده‌اند و پلتفرم‌ها نیز از ویدئوهایی با وضوح و نرخ فریم بیشتر پشتیبانی می‌کنند. افزایش کیفیت نهایی ویدئوها باعث می‌شود حجمی که برای تماشای آن‌ها نیاز است، بیش‌ازپیش افزایش پیدا کند.
اگر به مشاهده‌ی ویدئو در پلتفرم‌هایی مثل یوتیوب علاقه‌مند هستید، طبیعتا از سرویس‌های تغییر IP استفاده می‌کنید. بررسی‌ها نشان می‌دهد که استفاده از این سرویس‌ها نیز باعث افزایش مصرف حجم اینترنت می‌شود. کاربران، امروزه برای سرگرم‌شدن به انجام بازی‌های آنلاین در گوشی موبایل و رایانه‌ی شخصی علاقه‌ی زیادی پیدا کرده‌اند.
انجام بازی آنلاین یکی دیگر از دلایل تمام شدن حجم اینترنت است. دانلود فیلم و سریال و تماشای استریم بازی‌های ویدئویی نیز مستقیما روی این موضوع تأثیرگذار هستند. بسیاری از کاربران ممکن است خودشان متوجه نباشند، اما تعداد فیلم‌ها و سریال‌هایی که مشاهده می‌کنند بیشتر از قبل شده باشد.
میانگین سرعت اینترنت در ایران طی سال‌های گذشته افزایش پیدا کرده و امروزه استفاده از اینترنت 4G LTE به امری عادی مبدل شده است. این گفته که «اینترنت 4G حجم بیشتری نسبت‌به 3G مصرف می‌کند» بی‌اساس و غلط است؛ اما بالا بودن سرعت اینترنت می‌تواند باعث شود بدون اینکه متوجه شوید، حجم‌تان کاهش پیدا کند، زیرا همه‌چیز سریع انجام می‌شود.
به‌روزرسانی خودکار در گوشی و رایانه‌های شخصی
بسیاری از کاربران تمایل چندانی به گشت‌و‌گذار در منوی تنظیمات گوشی خود ندارند و همین موضوع ممکن است درنهایت به افزایش مصرف اینترنت‌شان منتهی شود، بدون اینکه خودشان از این موضوع باخبر باشند. اگر تنظیمات پیش‌فرض گوشی‌های هوشمند را دست‌نخورده باقی بگذارید، به‌احتمال زیاد پس از مدتی حس خواهید کرد که اینترنت‌تان زودتر از حد معمول به‌اتمام می‌رسد. برای مثال ممکن است بدون اینکه خودتان بدانید، سیستمِ به‌روزرسانی خودکار گوشی یا به‌روزرسانی خودکار اپلیکیشنها فعال باشد و صدها مگابایت از حجم اینترنت شما را کم کند.
این موضوع به رایانه‌های شخصی هم نسبت داده می‌شود. سیستم‌عاملی همچون ویندوز ۱۰ به‌طور مرتب به‌روزرسانی جدید دریافت می‌کند. گرچه به‌روزرسانی‌های معمولی حجم کمی دارند، اما در بلندمدت ممکن است تأثیر آن‌ها را حس کنید. پیشنهاد همیشگی ما، فعال‌سازی امکان به‌روزرسانی سیستم‌عامل است؛ زیرا به‌روزنگه‌داشتن سیستم‌عامل باعث می‌شود دستگاه شما تا حد زیادی از خطر حملات سایبری در امان باشد. به‌علاوه جدیدترین و بهترین تجربه‌های کاربری همواره ازطریق نسخه‌ی جدید سیستم‌های عامل ارائه می‌شود.
آپلود محتوا در سرورهای ابری
مورد دیگری که باید به آن توجه داشته باشید (خصوصا کاربران سیستم‌عامل iOS)، این است که تصاویر گالری‌تان روی سرورهای ابری آپلود نشود. گوشی‌های خانواده‌ی آیفون به‌صورت پیش‌فرض تصاویر شما را در بازه‌های زمانی منظم روی سرورهای آی‌کلاد آپلود می‌کنند تا درصورت ازدست‌رفتن تصاویر و داده‌ها، بتوانید همه‌چیز را به‌سادگی برگردانید. در درجه‌ی اول فراموش نکنید که تهیه‌ی نسخه‌ی پشتیبان (بک‌آپ) از داده‌ها، کار بسیار هوشمندانه‌ای است؛ اما همین کار باید با آگاهی کامل انجام بگیرد.
اجرای اپلیکیشنها در پس‌زمینه
نکته‌ی دیگر، اجرای اپلیکیشنها در پس‌زمینه است. شبکه‌های اجتماعی نظیر توییتر درصورت فعال بودن در پس‌زمینه تلاش می‌کنند ازطریق حجم اینترنت، فید خود را به‌روز نگه دارند. مواردی این‌چنینی ممکن است در نگاه اول چندان به‌چشم نیاید، اما روی کاهش حجم اینترنت در بلندمدت تأثیر محسوسی می‌گذارد.
اگر به استفاده از سرویس‌هایی مثل اپل موزیک و اسپاتیفای علاقه‌مند هستید، پیشنهاد می‌کنیم حتما نسخه‌ی اشتراکی آن‌ها را تهیه کنید تا امکان ذخیره‌ی فایل موسیقی برای‌تان فراهم شود (اپل موزیک نسخه‌ی رایگان ندارد، اما اسپاتیفای موسیقی‌ها را رایگان نیز پخش می‌کند). اگر چنین کاری انجام ندهید، هر بار که موسیقی گوش کنید حجم آن موسیقی از حجم اینترنت شما کم می‌شود. بسیاری از کاربران در نگاه اول اهمیت زیادی به این موضوع نمی‌دهند، اما به‌مرور زمان همین سرویس‌های استریم موسیقی می‌توانند روی تمام شدن اینترنت زودتر از موعد مقرر، بسیار تأثیرگذار باشند. این موضوع برای سرویس‌های پادکست نیز صدق می‌کند.
نقشه‌یابی آنلاین و وب‌گردی
نقشه‌یابی با اپلیکیشنها به‌صورت آنلاین، یکی از مرسوم‌ترین کارهایی است که امروزه توسط مردم انجام می‌شود. گوگل مپس و اپل مپس شما را قادر می‌سازند نقشه‌ها را برای استفاده‌ی آفلاین دانلود کنید؛ بااین‌حال در نظر داشته باشید که در بسیاری از اوقات نیاز پیدا می‌کنید به‌صورت آنلاین مشغول نقشه‌یابی شوید. همین نقشه‌هایی که روی صفحه‌ی گوشی ظاهر می‌شوند، حجم اینترنت مصرف می‌کنند.
صفحات وب ممکن است در نگاه اول صرفا حاوی چند عکس ساده و متن باشند، اما بسیار بیشتر از آنچه فکرش را بکنید حجم اینترنت مصرف می‌کنند. درصورت تمایل می‌توانید با استفاده از اپلیکیشن‌هایی نظیر Pocket، مقالات طولانی را ذخیره و به‌صورت آفلاین آن‌ها را مطالعه کنید.
تمامی مواردی که به آن‌ها اشاره کردیم دست‌به‌دست هم می‌دهند تا مصرف حجم اینترنت بیشتر از حدی باشد که خودتان تصور می‌کنید. با نگاهی منطقی به شرایط، به این نتیجه می‌رسیم که خبری از خورده شدن حجم اینترنت نیست. بسیاری از کاربران بدون اینکه آگاه باشند، به‌روزرسانی خودکار را روشن می‌گذارند، ساعت‌ها در جایی مثل اینستاگرام ویدئوهای باکیفیت می‌بینند و حتی با گوشی خود مشغول انجام بازی پاب‌جی موبایل می‌شوند. این موارد همگی حجم درخورتوجهی از اینترنت را مصرف می‌کنند. بنابراین با آگاهی بیشتر نسبت‌به شرایط، می‌توانید مدیریت بهتری روی مصرف اینترنت خود داشته باشید.
چگونه مصرف اینترنت را کاهش دهیم؟
کاربرانی که به‌طور عمده از گوشی استفاده می‌کنند و احساس‌شان این است که حجم اینترنت زود تمام می‌شود، می‌توانند در منوی تنظیمات، محدودیت برای مصرف داده تعیین کنند. همچنین امکان فعال‌سازی حالت ذخیره‌ی داده (Data Saver Mode) برای اپلیکیشنها فراهم است. این حالت باعث می‌شود اپلیکیشنها حجم کمتری مصرف کنند و مثلا اینستاگرام تصاویر را با وضوحی پایین‌تر به‌شما نشان دهد.
یکی از مواردی که روی آن تأکید کردیم، بالا رفتن وضوح ویدئوها در شبکه‌های اجتماعی بود. پیشنهاد ما برای کاربران فیسبوک و اینستاگرام، غیرفعال‌سازی حالت پخش خودکار ویدئو و برای کاربران توییتر، استفاده از اپلیکیشن Twitter Lite است.
اگر کاربر آیفون هستید و تصاویرتان به‌صورت پیش‌فرض روی آی‌کلاد آپلود می‌شود، قطعا اتمام سریع‌تر از حد انتظار اینترنت را شاهد هستید. اگر نیازی به ذخیره‌ی تصاویر در آی‌کلاد ندارید، حتما با مراجعه به منوی تنظیمات، جلوی این کار را بگیرید. روش دیگری که پیشنهاد می‌کنیم، استفاده از اینترنت ثابت خانگی است. با استفاده از اینترنت ثابت می‌توانید حجم مصرفی را بهتر مدیریت کنید.
با رعایت نکاتی که به آن‌ها اشاره کردیم می‌توانید مدیریت بهتری روی مصرف اینترنت خود داشته باشید.
